ANNE SÜTÜ VE COVID-19 AŞILARI
ANNE SÜTÜ VE COVID-19 AŞILARI
Uzm. Dr. Özden Gökdemir
SARS-CoV-2'ye neden olan virüse karşı birkaç aşı geliştirildi. ABD de ilk ulaşılabilen aşılar Pfizer-BioNTech ve Moderna tarafından geliştirilmiş olan mRNA aşılarıdır. Bir başka m RNA aşısı da Avrupa'da geliştirilen Cure Vac tır. Diğer aşılar (Janssen-Johnson & Johnson, Astra-Zeneca, Sputnik-V ve CanSino), insan ve primat adenovirüs vektörleri kullanılarak yapılır. Üçüncü tip aşı ABD dışında mevcut olan, inaktive edilmiş bir tam virüs SARS-CoV-2 aşısıdır (Bharat Biotech, Sinopharm tarafından ve Sinovac). Bunların hiçbiri canlı aşı değildir ve hiçbirinin kayda değer ölçüde anne sütüne geçişi beklenmemektedir. Bugüne kadar hiçbir canlı olmayan aşının bebeklerde emzirme ile olumsuz etkilere neden olduğu bildirilmemiştir. M RNA COVID-19 aşılarından sonra bildirilen bebeklerdeki bazı hafif yan etkileri aşılara bağlamak doğru değildir. M RNA COVID-19 aşısı olmuş emziren annelerin sütlerinde SARS-CoV-2'ye karşı muhtemel koruyucu olan antikorlar tespit edilmiştir. Aşı olmuş annelerin sütünde bulunan antikorlar hastalığı geçiren annelerin sütünde bulunan antikorlardan fazladır. Devlet yetkilileri ve sağlık meslek otoriteleri aşıları emziren annelere tavsiye etmektedirler çünkü aşının faydaları teorik risklerinden fazladır. Klinisyenler aşı olma tavsiyelerini hastaların ve toplumun risk durumlarını göz önünde bulundurarak ve hastaları ile ortak karar vererek gerçekleştirmelidirler.